Napisano 2008-07-03, godz. 21:06
Iz 9:5-6 bp (5) Albowiem Dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany. Na Jego barkach władza spoczywa. I nazwane będzie imieniem: Cudowny Doradca, Bóg mocny, Ojciec wieczności, Książę pokoju - (6) aby rozprzestrzeniło się [Jego] panowanie i pokój bez końca na tronie Dawida i w jego królestwie, aby utwierdzić go i wzmocnić poprzez prawo i sprawiedliwość odtąd i aż po wieczność; gorliwość Jahwe Zastępów to sprawi.
Uważam, że warty zacytowania jest komentarz do omawianego wersetu w Biblii Poznańskiej:
5-6. Na tle zapowiadanego wybawienia z klęsk jawi się postać Dziecięcia - mesjańskiego Króla. To proroctwo tchnie radością i nadludzką potęgą. Stanowi rozwinięcie proroctwa o Emmanuelu (7,14), do którego wyraźnie nawiązuje; por.: Syn, Dziecię, narodziło się - „rodzi Syna"; Bóg mocny -„Bóg z nami" (Emmanuel). - W wizji Izajasza Dziecię już jest obecne, stąd czas dokonany czasowników. - Za pomocą kilku imion Izajasz charakteryzuje istotę, rozległość władzy i funkcji królewskiego Dziecięcia. - Rozgraniczeme i znaczenie poszczególnych wyrazów - imion było przedmiotem długotrwałych dyskusji. Jako ich dotychczasowy rezultat przyjąć należy cztery pary wyrazów tworzących cztery złożone imiona (w Vg jest ich 6, LXX czyni z wszystkich tylko jedno: Anioł wielkiej Rady):
1) Pele joec - Cudowny Doradca, dosł.: cudowne (przedziwne) rzeczy radzący. Imię to uwypukla nadzwyczajną roztropność, dzięki której jako władca będzie podejmował najwłaściwsze decyzje. Treść tego imienia łączy się ściśle z darem (duchem) rady z w. 11,2 i stawia Dziecię w krańcowym przeciwieństwie do króla Achaza, który podejmował najniewłaściwsze decyzje stawiające naród nad brzegiem przepaści. -
2) El gibbor - Bóg mocny. Imię to przysparza najwięcej kłopotu przeciwnikom tłumaczenia bezpośrednio mesjańskiego. Usiłują osłabić znaczenie zwrotu, tłumacząc: boski bohater. Już same zasady gramatyki hebrajskiej wykluczają takie znaczenie, gdyż w takim razie imię to musiałoby brzmieć gibbor-el, a nie odwrotnie. Wyrażenie gibbor związane jest w wielu miejscach wprost z Bogiem: Pwt 10,17; Jr 32,18; Ps 24,8; Neh 9,32. Nie da się również wytłumaczyć użycia tego imienia częstą u ludzi Wschodu przesadą w stosowaniu określeń. Jest zrozumiałe, ze tylko z objawienia Bożego mógł Izajasz - surowy monoteista - zaczerpnąc tak niezwykłą i wyjątkową nazwę. Idea czystego monoteizmu (przy nieznajomości tajemnicy Trójcy Św., której objawienie było zarezerwowane czasom Nowego Testamentu) sprawiała ludziom epoki Starego Testamentu poważne trudności. Pełne zrozumienie treści tego imienia odnoszącego się tylko do Mesjasza-Chrystusa nastąpiło dopiero w pełni czasów, w epoce Nowego Przymierza. -
3) Abi-ad - Ojciec wieczności lub Ojciec [przed]wieczny, Ojciec na wieki. Wprawdzie hebr. wyrażenie ad niekoniecznie oznacza wieczność w sensie filozoficznym i może wyrażać nieoznaczony bliżej, bardzo długi, nieograniczony okres trwania, niemniej jednak, zwłaszcza w połączeniu z wyrazem nadrzędnym ab (ojciec), może tu wyrażać wieczność Mesjasza i wieczne trwanie Jego Królestwa (podkreślone zresztą i w wierszu następnym: i aż po wieczność). -
4) Sar szalom - Książę pokoju. Pokój to istotny element Królestwa mesjańskiego w nauce proroków w ogóle, a Izajasza w szczególnosci: 2,4; 9,6; 11,6-9; 65,25. Pamiętać jednak trzeba, że hebr. pojęcie szalom jest znacznie bogatsze i oprócz pokoju w znaczeniu dzisiejszym mieści w sobie również dobrobyt, pomyślność, cały zespół dóbr materialnych i duchowych. -
Tekst o narodzinach nowego Króla odnosi się do Mesjasza w sensie wyrazowym (dosłownym), jakkolwiek szerzy się pogląd, że można go zrozumieć w sensie typicznym i wiązać go z królem Ezechiaszem, który byłby typem Mesjasza-Chrystusa. - Być może, że narodziny następcy tronu, Ezechiasza (syna Achaza), były okazją, jak gdyby zewnętrznym impulsem do wygłoszenia tego proroctwa pod natchnieniem Bożym. Jednakźe charakterystyka, pełne szczególnej treści imiona, atrybuty i funkcje idealnego władcy nieskończenie przerastają postać, cechy i działalność Ezechiasza. Podkreślenie zaś na końcu perykopy (w. 6), że: gorliwość Jahwe Zastępów to sprawi, jest jakby podpisem Boga potwierdzającym mesjański charakter przepowiedni i gwarancją wiecznego trwania Królestwa Mesjasza, opartego na prawdziwej sprawiedliwości i pokoju bez końca.
On zaś rzekł: Baczcie, by nie dać się zmylić. Wielu bowiem przyjdzie w imieniu moim, mówiąc: Ja jestem, i: Czas się przybliżył. Nie idźcie za nimi!" (Łk 21:8, BW)