Strona główna / Artykuły / Czy Nabuchodonozor zburzył.../ Wyliczenie roku... cz. 2
Początek budowy Świątyni to 4 rok Salomona, a wedle powyższej rachuby
Strażnicy - rok 1033. Zatem pierwszy rok Salomona to byłby rok 1037. Salomon
panował nad Judą do swej śmierci - 40 lat (1 Krl 11:42), a po nim objął
panowanie Roboam (1 Krl 11:43). Od Salomona do Roboama mija 40 lat, więc od
1037 odejmijmy 40, i otrzymamy 997 jako pierwszy rok panowania Roboama. Tak też
przyjmuje Strażnica nr 16 z 1968 (str. 6 tabela). No i teraz
startujemy z liczeniem w dół, wedle biblijnych lat panowania królów
judzkich. Zobaczymy do jakiego roku dojdziemy w związku z datą zburzenia Świątyni.
Czy będzie to przyjęty przez Strażnicę rok 607? Jak wyżej wspomniałem, Świadkowie
Jehowy wykorzystują do liczenia swej chronologii roku 607 (biegnącego od roku
997) liczbę 390 lat z tekstu Ezechiela 4:5 (por. leksykon Świadków Jehowy pt.
Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne, Brooklyn 1998, str.
285, par. 7). Przypomnijmy, że problem polega tu na tym, że choć tekst
masorecki ma tu rzeczywiście liczbę 390, to Septuaginta [uznawana przez Strażnicę
nr 5 z 1969 roku (str. 7) w kwestii chronologii biblijnej za wiarygodniejszą,
bowiem starszą od tekstu masoreckiego] podaje tu już inaczej, [!!!]
mianowicie liczbę 190 lat a nie 390 [!!!] (za Gruss, jak wyżej, str.
77, patrz też Biblia Tysiąclecia i tamże przypis do Ez 4:5). Po
drugie, mówiący o 390 latach tekst z Ez 4:5 na jaki powołują się Świadkowie
Jehowy aby obliczyć czas od podziału królestwa do roku zburzenia Świątyni jest
przez Strażnicę naciągany. Tekst ten nie mówi
bowiem nigdzie wyraźnie, że chodzi o okres jaki przypisuje mu Strażnica.
Z tego wszystkiego widzimy, że nie wolno iść na łatwiznę i czynić jak Strażnica,
która dodając do roku 997 liczbę 390 „obliczyła” rok 607. Jeśli
Strażnica chce być wierna swemu wyżej przeze mnie cytowanemu postulatowi
(por. Całe Pismo....., str. 282, par. 27) uwzględnienia kompletnej
chronologii biblijnej w swych wyliczeniach daty zburzenia Świątyni
jerozolimskiej, to powinna uwzględnić szczegółowo i wszechstronnie całą
zawartą w Biblii chronologię biblijną, tyczącą się okresu monarchii. Wtedy
dopiero okaże się, czy Biblia rzeczywiście doprowadza nas swoją chronologią
do roku 607. Ale Strażnica tak nie liczy. Dokonam więc tego ja teraz, i uwzględniając
całościowo zawartą w Księgach Kronik i Królewskich chronologię biblijną
okresu przedwygnaniowego, wyliczę krok po kroku datę zburzenia Świątyni w
Jerozolimie, czyniąc to w oparciu o podane synchronicznie w księgach
biblijnych lata panowania królów Izraela i Judy.
Jak już wspomniałem, po śmierci Salomona, królem zostaje (1 Krl 14:21) jego
syn:
Roboam - panuje 17 lat (1 Krl 14:21).
Po jego śmierci, królem nad Judą zostaje (1 Krl 14:31) jego syn:
Abijam - panuje - 3 lata (1 Krl 15:2).
Śmierć i objęcie panowania przez nowego króla Abijama to 18 rok Jeroboama I
z sąsiedniego królestwa izraelskiego - tak też podaje Biblia (1 Krl
15:1; 2 Krn 13:1). Zatem zaczął on panować w tym samym roku co zmarł jego
ojciec Roboam, który panował - jak wyżej wspomniano -17 lat (1 Krl 14:21).
Po Abijamie, królem zostaje (1 Krl 15:8) jego syn:
Asa - panuje - 41 lat (1 Krl 15:7-10; 2 Krn 16:13).
Jeśli Asa zaczął panować w tym samym roku, w którym jego ojciec Abijam
przestał panować, to moment ten powinien nam pokryć się z 20 rokiem
panowania izraelskiego króla Jeroboama. I tak też wychodzi (1 Krl 15:9).
Jozafat zostaje po Asie (1 Krl 15:23-24) królem - panował 25 lat (1 Krl
22:42).
Natomiast jeśli chodzi o sąsiednie królestwo izraelskie, to Achab panuje już
w omawianym przez nas momencie przeszło 3 lata w Izraelu, skoro jego panowanie
rozpoczęło się w 38 roku Asy (1 Krl 16:29). Miał on panować nad
Izraelem 22 lata (1 Krl 16:29).
Jeśli Jozafat objął panowanie w tym samym roku w którym poprzedni król
judzki (Asa) przestał panować, to w momencie objęcia przez niego tego
panowania w królestwie sąsiednim (izraelskim) powinien mijać 4 rok panowania
Achaba. Tak też Biblia podaje (1 Krl 22:41).
Wedle 2 Krl 3:1 w dynastii izraelskiej, królem na 12 lat zostaje
Joram - a zaczął on panować w 18 roku judzkiego króla Jozafata (2 Krl 3:1).
Jeśli Jozafat skończył panować po 25 latach (1 Krl 22:42), to najpóźniej
zatem w 7 roku tegoż Jorama z sąsiedniego Izraela (25-18=7) musiał zacząć
panować następny król judzki (jeśli chcemy mówić, że panowanie nowego
judzkiego króla rozpoczęło się w tym samym roku co śmierć starego
judzkiego króla).
Jednakże Biblia w przypadku początku panowania następnego króla Judy (Jorama
- o nim tuż niżej) mówi o 5 roku Jorama izraelskiego, a nie 7 (2 Krl 8:16).
Nieścisłość ta może wynikać z jakiejś pomyłki. Nie jest jednak ona duża
i nie wpływa na liczenie lat dynastii judzkiej, bo jest poboczną linią
dynastii izraelskiej.
Jak już nadmieniłem, królem po Jozafacie z dynastii judzkiej (1 Krl 22:51)
został:
Joram Judzki - panował 8 lat (2 Krl 8:17; 2 Krn 21:5, 20)
Joramowi powinno zatem wtedy pozostać jeszcze 5 lat panowania (lub 7 -
zależy jak liczyć - patrz wyżej), ponieważ zaczął on panować 7 lat przed
końcem panowania Jozafata (2 Krl 3:1; 1 Krl 22:42), a miał panować łącznie
12 lat (2 Krl 3:1).
Królem po Joramie judzkim (2 Krl 8:24) został:
Ochozjasz Judzki - panował 1 rok (2 Krl 8: 26; 2 Krn 22:2).
Jeśli Joram judzki przestał panować w tym samym roku w którym Ochozjasz
rozpoczął swe panowanie, to wedle powyższej rachuby siedmiu lat panowania
Jorama izraelskiego, aby nastąpiło pogodzenie panowania dynastii judzkiej z
izraelską, czas końca panowania królów obu dynastii powinien zbiec się w
tym samym momencie. Tak samo powinien zbiec się czas początku panowania nowych
królów obu dynastii.
Tak też się stało: 1 rok Ochozjasza (Achazjasza) z Judy, to zarazem 1
rok króla z dynastii izraelskiej - Jehu. Tak też się stało, zaczęli panować
w jednym czasie i roku (por. 2 Krn 22:7; 2 Krl 9:27, 2 Krl 10:30).
Jehu panował w Izraelu 28 lat (2 Krl 10:36).
Po śmierci Ochozjasza, królowanie (2 Krl 11:1) objęła:
Atalia - która panowała 6 lat (2 Krl 11:3-4; 2 Krn 22:12).
Początek jej panowania, to pierwszy rok Jehu (por. 2 Krn 22:7; 2 Krl 9:27, 2
Krl 10:30). Zatem koniec 6 letniego panowania Atalii, a zarazem początek
panowania następnego króla powinien wypadać na przełomie 6/7 roku Jehu.
Tak też było i tak Biblia podaje (2 Krl 12:1).
Po jej śmierci (2 Krl 11:20) królowanie objął:
Joasz judzki (2 Krl 12:1; 2Krn 23:21 -24:1), który panował aż 40 lat (2 Krl
12:1-2; 2 Krn 24:1).
Jeśli między śmiercią poprzedniej królowej a panowaniem nowego króla nie
było przerwy, to początek panowania nowego króla Judy powinien wypadać na
rok 6/7 Jehu. Tak też podaje Biblia (2 Krl 12:1).
W czasie gdy Joasz tak długo panował w Judzie, w Izraelu umiera Jehu, a
zaczyna panować Joachaz. Wedle obliczeń z powyższego, wypada to 21 lat po
rozpoczęciu panowania Joasza - jeśli bowiem Jehu miał panować 28 lat (2 Krl
10:36), a Jehu zaczął panować w 6/7 roku Jehu (2 Krl 12:1), to logiczne jest,
że koniec 28 letniego panowania Jehu musiał być zarazem 21/22 rokiem
panowania Joasza. Tak też mniej więcej podaje Biblia, która mówi o 23 latach
(por. 2 Krl 13:1), co jednak może wynikać z nieco odmiennego sposobu liczenia
lat w Judzie.
Od 23 roku Joasza judzkiego, w Izraelu zaczyna panować Joachaz (2 Krl 13:1).
Będzie on panował według Biblii 17 lat (2 Krl 13:1). Jeśli zaczął panować
od 23 roku Joasza judzkiego (2 Krl 13:1), to koniec 17 letniego panowania
Joachaza powinien więc wypaść równiutko na koniec panowania Joasza z
Judy, który miał panować 40 lat (2 Krl 12:1-2). Biblia podaje jednak, że
koniec (śmierć) jego panowania wypada nie na 40 rok panowania Joasza, ale na
rok 37 (2 Krl 13:10). Jest tu więc 3 letnia luka w danych odnośnie lat
panowania. Być może lata królów w Izraelu liczono nieco odmiennie w pewnych
okresach (jak pisałem wyżej w Asynchronizmach),
stąd przy próbie pogodzenia lat panowania obu królestw pojawiają się nam
luki. Dla naszych wyliczeń jednakże głównie chronologia judzka ma i będzie
mieć (zwłaszcza pod koniec wyliczeń) wiodące znaczenie, stąd wszelkie luki
przy porównaniu z chronologią judzką stanowią - jak wspomniałem wcześniej
- problem dla chronologii
biblijnej, ale założenie jakie przyjąłem (na korzyść Świadków Jehowy)
sprawia, że będę trzymał się postulatu iż linia judzka może jednak
stanowić wiarogodną linię czasową dla wyliczenia momentu zburzenia Świątyni
przez Nabuchodonozora.
Po śmierci Joasza (2 Krl 12:21-22; 2 Krl 14:1; 2 Krn 24:26-27) królem zostaje:
Amazjasz - panował 29 lat (2 Krl 14:2; 2 Krn 25:1).
Zgodnie z tym co było powiedziane wyżej na temat początku panowania Joachaza
- zmiana królów w Judzie w tymże roku powinna nastąpić w 17 roku Joachaza
izraelskiego. Z powodu powyższej niezgodności zmiana taka jednak w tym roku
nie następuje, i Biblia podaje, że Joasz panuje już dwa lata w Izraelu po
rozpoczęciu panowania Joachaza (2 Krl 14:1), w momencie gdy Amazjasz zaczyna
panować w Judzie (2 Krl 13:1).
Joasz izraelski będzie panował 16 lat (2 Krl 13:10).
Po nim zacznie panować jego syn Jeroboam II, który zacznie panować na okres aż
41 lat (2 Krl 14:23). Jeśli Amazjasz miał panować 29 lat (2 Krl 14:2), i gdy
rozpoczął swe panowanie w drugim roku panowania Joasza (2 Krl 14:1), to
w takim razie Joaszowi izraelskiemu, który miał panować 16 lat (2 Krl 13:10)
powinno wtedy zostać nie więcej niż 14 lat panowania. Wtedy, w 14 roku
panowania Amazjasza, w Izraelu po Joaszu powinien objąć władzę nowy król.
Tak też mniej więcej podaje Biblia, która mówi, że Joasz przestał panować
w 15 roku Amazjasza (2 Krl 14:23). Nowy król jaki zaczął panować nad
Izraelem po Joaszu to Jeroboam - będzie on panował aż 41 lat (2 Krl 14:23).
Po Amazjaszu (2 Krl 15:1-2; 2 Krn 26:1) królem w Judzie zostaje:
Azariasz (Ozjasz) - panował aż 52 lata (2 Krl 15:2; 2 Krn 26:3).
Natomiast w Izraelu królem na 6 miesięcy zostaje Zachariasz, w 38
roku panowania Azariasza (2 Krl 15:8).
Jeśli wedle powyższego w 15 roku Amazjasza zaczął w Izraelu panować
Jeroboam (1 Krl 14:23), natomiast sam Amazjasz miał panować 29 lat (2 Krl
14:2), to z tego logicznie wynika, że Amazjasz powinien skończyć panować w
14 roku Jeroboama.
I tu mamy problem, bowiem natrafiamy na 13 letnią lukę w judzkiej chronologii,
skoro 2 Krl 15:1-2 podaje, że następca Amazjaza zaczął panować nie w 14,
ale w 27 roku Jeroboama.
Podobny problem i lukę mamy jak łatwo zauważyć w przypadku panowania
Jeroboama. Na 14 lat przed końcem 29 letniego (2 Krl 14:2) panowania Amazjasza,
które wypadało w 15 roku tegoż Amazjasza (2 Krl 14:23) zaczął
w Izraelu panować Jeroboam (2 Krl 14:23), który miał panować aż 41 lat (2
Krl 14:23). Kiedy Azariasz (2 Krl 15:1) zaczął panować po 29 latach Amazjasza
(i co powinno wypaść po 15 latach Jeroboama), to Jeroboamowi, który miał
panować 41 lat (2 Krl 14:23) powinno w takim razie pozostać z tego
panowania już tylko jakieś 25 lat równolegle do Azariasza (który miał
panować 52 lata - 2 Krl 15:2). Od 41 lat odejmijmy 15 i zostanie nam ok. 25 lat
do końca jego panowania. Tymczasem tak się wedle chronologii biblijnej nie
dzieje, bo okazuje się, że nie po 25 latach Jeroboamowych, ale dopiero po 38
latach Jeroboamowych władzę obejmuje następny król w Izraelu - Zachariasz,
jego syn (2 Krl 15:8). Skąd więc tu luka 13 lat?
Biblia Tysiąclecia (BT, wciąż podaję za wyd. II) likwiduje tę lukę
przez przyjęcie chronologii świeckiej w liczeniu lat panowania królów (por.
Tabela w BT II na str. 1429-30). W BT płynne przejście między panowaniem
Jeroboama a Zachariasza wypada na rok 753. Według tego liczenia nie ma
luki.
Po Zachariaszu królem w Izraelu zostaje na króciutko (jeden miesiąc) Szallum
- od 39 roku Azariasza (2 Krl 15:13-16).
Po nim, na 10 lat zaczął panować Menachem. Jego panowanie rozpoczęło się w
39 roku Azariasza (2 Krl 15:17).
Potem, po 10 latach, w 50 roku Azariasza zaczął panować Pekachiasz na 2 lata
(2 Krl 15:23).
W 52 roku Azariasza zaczął panować Pekach, jego panowanie miało się rozciągać
na 20 lat (2 Krl 15:27).
No i tu dochodzimy do końca panowania Azariasza, które miało trwać 52 lata
(2 Krl 15:2).
Po śmierci Azariasza (Ozjasz), królem (2 Krl 15:7; 2 Krn 26:23) zostaje:
Jotam - panował 16 lat (2 Krl 15:32-33; 2 Krn 27:1).
Pekach miał więc panować 4 lata dłużej od Jotama.
W tym miejscu znów się zbiega początek panowania królów judzkich z
izraelskimi.
W Judzie => koniec Azariasza (52 rok - 2 Krl 15:2) początek Jotama.
W Samarii (królestwo Izraela) => w 52 (czyli ostatnim ) roku Azariasza,
zaczyna panować Pekach (2 Krl 15:27).
Powinien to być mniej więcej 1 rok rządów Pekacha, choć Biblia podaje, że
jest to drugi rok jego panowania (2 Krl 15:32). W sumie zgadza się, przy założeniu,
że lata liczono nieco inaczej w obu królestwach. Nas interesuje jednak linia
judzka, stąd nie będziemy starać się tu nic wygładzać, i w ostatnich
obliczeniach podam nawet dziesiętne lat panowania królów, wedle Biblii.
Po Jotamie królem został (2 Krl 15:38; 2 Krn 27:9) jego syn:
Achaz - panował 16 lat (2 Krl 16:2; 2 Krn 28:1).
Jeśli Achaz miał zacząć panować w tym samym roku w którym nastąpiła śmierć
jego poprzednika na tronie (Jotama), to logiczny jest w związku z tym wniosek,
że Achaz powinien zacząć panować mniej więcej w 17 roku Pekacha,
ponieważ Pekach zaczął panować mniej więcej 16 lat wcześniej a swe
panowanie zaczął na równi z Jotamem (2 Krl 15:32). Tak też podaje
Biblia (2 Krl 16:1). Rozpoczyna się więc panowanie Achaza w Judzie, podczas
gdy panowanie Pekacha ma trwać jeszcze 3/4 lata (pamiętamy, że wedle 2 Krl
15:27 miał panować on 20 lat). Zatem w Samarii król powinien się zmienić na
przełomie trzeciego i czwartego roku panowania judzkiego króla Achaza, który
już tam panował. Jednak tu znów jest luka, bo następny król w Samarii, który powinien
zacząć panować na przełomie trzeciego i czwartego roku panowania króla Judy
Achaza, wedle Biblii nie zaczął wtedy panować. Biblia podaje, że
zaczął on panować ok. 8 lat później. Wynika to z faktu, że ostatnim
królem Izraelskim przed zburzeniem Samarii, był Ozeasz, który zaczął panować
dopiero w 12 roku Achaza (2 Krl 17:1), a nie w 4 roku. I tu mamy kolejną lukę
paru lat w chronologii samarytańskiej.
Dla pewności liczmy jeszcze raz: Pekach miał panować w Izraelu 20 lat (2 Krl
15:27). W 17 roku jego panowania, zaczął w Judzie panować Achaz (2 Krl 16:1).
Ile wtedy zostało więc lat panowania do końca Pekachowi? Trzy, cztery lata
rzecz jasna - powinien zatem przestać panować w trzecim roku Achaza. Ale w 2
Krl 17:1 czytamy, że dopiero w 12 roku Achaza objął po nim tron w Samarii
Ozeasz. Czyli mamy lukę 8 lat panowania w Samarii, jaka występuje między
Pekachem a Ozeaszem izraelskim. Biblia Tysiąclecia znów uniknęła
problemu występowania tej luki, przez przyjęcie świeckiej chronologii w
tabelce na końcu (wydanie II, str. 1430). Tam w datowaniu nie występuje już
dzięki temu luka między panowaniem Pekacha a Ozeasza - przejście w panowaniu
tych królów następuje płynnie w roku 731.
Po Achazie królem został (2 Krl 16:20; 2 Krn 28:27) jego syn:
Ezechiasz - panował 29 lat (2 Krl 18:2; 2 Krn 29:1).
Powinien to być 3 rok Ozeasza (ostatni król dynastii izraelskiej, bo Samaria
upadła wedle historyków 721 roku [wedle Świadków Jehowy znów nie zgadzających
się tu z historykami Samaria upadła nie w 721 ale w 740 roku - por. Strażnica
nr 16 z 1968, str. 6 tabela], dalej istnieje już tylko poniższa dynastia
judzka).
Tak też mniej więcej podaje Biblia - Achaz miał panować 16 lat (2 Krl 16:2),
w 12 roku panowania Achaza był 1 rok Ozeasza (Hoszea) izraelskiego (2 Krl
17:1), a kiedy przyszedł 16 rok Achaza, czyli 3 rok Ozeasza,
panowanie
Achaza dobiegło końca (2 Krl 18:1). Wtedy zaczęło się panowanie Ezechiasza
- zmiana na tronie była więc natychmiastowa.
Widzimy więc, że regułą były w Judzie zmiany królów w tym samym roku,
natychmiast (ten wniosek przyda nam się niżej).
Teraz, po upadku Samarii, gdy królowie rządzą już tylko w Judzie, linia naszych obliczeń przestanie być synchroniczna względem królestwa północnego. Liczymy więc już tylko to co pozostało – lata panowania według okresów rządów sprawowanych przez królów judzkich:
I tak, po śmierci Ezechiasza (1 Krl 20:21; 2 Krn 32:33) królem zostaje
jego syn:
Manasses, który rządził w Jerozolimie 55 lat (2 Krl 21:1; 2 Krn 33:1).
Po jego śmierci, królem zostaje (2 Krl 21:18; 2 Krn 33:20) jego syn:
Amon, który panował w Jerozolimie 2 lata (2 Krl 21:19; 2 Krn 33:21).
Po jego śmierci królem zostaje (2 Krl 21: 25-26; 2 Krn 33:22-25) jego syn:
Jozjasz - rządził 31 lat w Jerozolimie (2 Krl 22:1; 2 Krn 34:1).
Po śmierci Jozjasza, królem zostaje (2 Krol 23:30; 2 Krn 36:1) jego syn:
Joachaz, czyli Szalum, - który panował tylko trzy miesiące (2 Krl 23:31; 2
Krn 36:2).
Po nim, królem zostaje (2 Krl 23:34; 2 Krn 36:3-4) inny syn Jozjasza:
Jojakim - Eliakim - który panował 11 lat (2 Krl 23:36; 2 Krn 36:5).
Po jego deportacji (2 Krn 36:5-8) królem zostaje (2 Krl 24: 6 mówi, że
po jego śmierci) jego syn:
Jojakin/Jechoniasz - który panował znów jak Szalum tylko trzy
miesiące (2 Krl 24:8; 2 Krn 36:9 podaje, że panował on 3 miesiące i 10 dni).
Po jego przesiedleniu, królem zostaje (2 Krl 24:15-17; 2 Krn 36:9-10) jego
stryj:
Sedecjasz, który panował 11 lat (2 Krl 24:18; 2 Krn 36:11), aż do zburzenia
świątyni w 11 roku jego panowania (2 Krl 25:2; Jr 52:5-10).
Podsumujmy więc teraz lata panowania królów dynastii Judzkiej, a otrzymamy
precyzyjnie ile lat Biblia Tysiąclecia nalicza nam od Salomona do
ostatniego roku Sedekiasza, czyli roku zburzenia Świątyni w Jerozolimie:
17+3+41+25+8+1+6+40+29+52+16+16+29+55+2+31+0,3+11+0,3+11= 393, 6 lat.
Aby teraz wyliczyć rok zburzenia Jerozolimy przez Nabuchodonozora to, co
otrzymaliśmy dodajmy teraz do wyżej wspomnianego 1 roku Roboama syna Salomona,
który Strażnica nr 16 z 1968 roku wyliczyła na 997 p.n.e (str. 6,
tabela). Popatrzmy co nam wyjdzie:
997+393,6 = Rok 603 (bez
7 miesięcy).
Identyczny wynik wyjdzie nam gdy zsumujemy podawane
przez Biblię Świadków Jehowy lata panowania kolejno po sobie panujących królów
judzkich:
Roboam - 17 lat (1 Krl 14:21)
Abijjam - 3 lata (1Krl 15:1-2).
Asa - 41 lat (1 Krl 15:7-10).
Jozafat - 25 lat (1 Krl 22:42).
Joram judzki - 8 lat (2 Krl 8:17).
Ochozjasz judzki - 1 rok (2 Krl 8:26).
Atalia - 6 lat (2 Krl 11:3-4).
Joasz (Jehoasz w NWT) judzki - 40 lat (2 Krl 12:1-2).
Amazjasz (Amacjasz w NWT) - 29 lat (2 Krl 14:2).
Azariasz - 52 lata (2 Krl 15:2).
Jotam - 16 lat (1 Krl 15:32-33).
Achaz - 16 lat (2 Krl 16:2).
Ezechiasz - 29 lat (2 Krl 18:2).
Manasses - 55 lat (2 Krl
21:1)
Amon - 2 lata (2 Krl 21:19).
Jozjasz 31 lat (2 Krl 22:1)
Joachaz - 3 miesiące (2 Krl 23:31)
Jojakim (Jehojakim w NWT) - 11 lat (2 Krl 23:36).
Jojakin - 3 miesiące (2 Krl 24:8).
Sedecjasz - 11 lat (2 Krl 24:18).
Sumujemy ponownie: 17+3+41+25+8+1+6+40+29+52+16+16+29+55+2+31+0,3+11+0,3+11=
393,6.
997+393,6 = Rok 603.
Wynik identyczny.
Czemu więc Świadkowie Jehowy utrzymują, że rok
607 jest wzięty „z Biblii”, skoro ścisłe wyliczenie dokonane według
tychże biblijnych lat panowania królów Jerozolimy panujących od Salomona do
Sedekiasza, za którego zburzono Przybytek, nie daje roku 607 jako roku
zburzenia Jerozolimy??
Prawdę mówiąc, po dokonaniu powyższego
obliczenia próbowałem pójść Świadkom Jehowy na rękę i dokonać
swego rodzaju zabawy intelektualnej, która polegała na tym, iż starałem się
tak zgrać powyższe lata panowania królów aby wstrzelić się w przyjęty
przez Strażnicę rok 607. Jedyne co przyszło mi do głowy, to że aby to zrobić
można by „zdjąć” co nieco z powyższych pełnych lat panowania
powyższych królów, argumentując, że królowie ci nie panowali przecież
za każdym razem dokładnie do końca roku, i nie mogli zawsze kończyć swego
panowania pełnym okrągłym rokiem. Wciąż
jednak nie wiedziałem, komu mam zdjąć i ile, skoro Biblia milczy w tej
kwestii. Ponadto, samo Towarzystwo Strażnica
uniemożliwiło sobie taką obronę siebie stwierdzając (bez jakichkolwiek
dowodów biblijnych) w swym leksykonie Całe Pismo......, (str. 284-285,
par. 3-4) że system liczenia lat panowania królów w Judzie był tak
skonstruowany, że każdemu królowi przypisywano zawsze pełne lata panowania,
nawet jeśli nie zdążył ich on w swym rządzeniu wypełnić czasowo (np. z
powodu śmierci). Zdaniem Świadków Jehowy, nawet jeśli król nie zdążył
ze swym panowaniem dopełnić ostatniego pełnego roku, to
i tak mu ten pełny rok wliczano do lat panowania, nawet gdy w tym czasie panował
już jego następca, któremu w tym czasie nie liczono pierwszego roku panowania.
Dopiero, gdy mijał okres pełnych okrągłych lat zaliczony do panowania
poprzedniego króla, rozpoczynano liczenie lat panowania nowego króla (Całe
Pismo...., jak wyżej). Przyjmując takie założenia Strażnica wypełniła
więc potrzebne mi do zdjęcia ilości czasu luki jakie mogły by powstać w związku
z tym iż Biblia podaje pełne lata panowania króla, choć niemożliwe jest aby
zawsze panowali oni przez cały okrągły rok swych rządów. Przez przyjęcie
takich założeń Strażnica sprawia jednak, że całe moje powyższe obliczenie
zostaje usankcjonowane jako matematycznie ścisłe dla wyliczenia przy pomocy
lat panowania królów rzeczywistego okresu historycznego jaki minął od podziału
królestwa do zburzenia Świątyni przez Nabuchodonozora. Tym samym okres 393, 6
lat jaki wynika z zsumowania powyższych lat panowania królów powinien pokrywać
się w świetle tych założeń Strażnicy z czasem jaki mija od podziału królestwa
do zburzenia Jerozolimy. Jednakże w takim wypadku znów dla Strażnicy
niedobrze, bo jak widzieliśmy okres jaki wynika z pełnego zsumowania tych lat
nie doprowadza nas do roku 607, ale wciąż do roku 603.
Inną ewentualność jaką rozważałem na obronę Strażnicy, to założenie iż były w Judzie okresy bezkrólewia, które w Biblii są jednak nie wzmiankowane (taką „linię obrony” przyjął jeden ze Świadków Jehowy wobec zaprezentowanych przeze mnie na jednej z list dyskusyjnych argumentów przeciw dacie 607 z niniejszego tekstu). Temat bezkrólewia rozwinę więc za chwilę niżej. Aby przejść do rozważań o okresie bezkrólewia warto bowiem wpierw wspomnieć, że abstrahując już od faktu, że istnieją w chronologii biblijnej luki i asynchronizmy przy porównaniach chronologii państwa północnego z południowym musimy też pamiętać o tym, że powyższe zsumowanie linii judzkiej w celu uzyskania łańcucha chronologii będzie „szczelne” i pozbawione luk tylko wtedy gdy założymy iż jedni królowie w Judzie obejmowali tron natychmiast po swych poprzednikach. Z danych biblijnych wiemy o tym, iż rzeczywiście raczej regułą było obejmowanie tronu przez króla w Judzie natychmiast po zakończeniu panowania (który to koniec następował z reguły z powodu śmierci poprzedniego króla) jego poprzednika. Wskazuje na to przykład Achaza. Achaz miał panować 16 lat (2 Krl 16:2). W 12 roku panowania Achaza był 1 rok Ozeasza (Hoszea) izraelskiego (2 Krl 17:1), a kiedy przyszedł 16 rok Achaza, czyli 3 rok Ozeasza, panowanie Achaza dobiegło końca (2 Krl 18:1). Wtedy zaczęło się panowanie Ezechiasza. Zmiana na tronie była więc natychmiastowa. Po tym przykładzie (i nie tylko, bo można by przytoczyć ich więcej) widać, że najprawdopodobniej regułą było natychmiastowe wyznaczanie królów Judy po ich poprzednikach. Nawet jeśli jednak tak jest i nie ma luk w chronologii judzkiej (co nie jest pewne mimo przykładu Achaza jaki podałem wyżej) opartej o okresy panowania królów, to i tak ta chronologia nie doprowadzi nas do roku 607, a doprowadzi nas ona za daleko, bo aż do roku 603. Po raz kolejny źle dla Strażnicy.
Jeśli jednak linia judzka nie jest zwarta z powodu nie wzmiankowanych w
Biblii ewentualnych okresów bezkrólewia (które mogły by wystąpić z takiego
powodu, że jeden król nie musiał obejmować panowania w tym samym roku kiedy
drugi je kończył) i liczenie powyższe nie doprowadzi nas do roku 603, to tym
bardziej dla Świadków Jehowy jest nie dobrze, bo nie wiemy gdzie są w tej
linii owe spowodowane okresami bezkrólewia ewentualne luki i nieszczelności
(Biblia o tym milczy). A wtedy tym bardziej nie wiemy, do którego
roku liczenie nas doprowadzi, skoro mamy zbyt wiele niewiadomych w równaniu.
W wszystkich przypadkach jest zatem dla Świadków
Jehowy nie dobrze. Zarówno wtedy gdy uwzględnimy, że linia judzka wyznaczona
przez okresy panowania królów umożliwia nam dokładne wyliczenie ciągłego
okresu lat od podziału królestwa do roku zburzenia Świątyni (wtedy wyjdzie
nam z tego liczenia rok 603), jak i wtedy gdy nawet na korzyść Świadków
Jehowy uznamy, że linia ta nie powinna nas doprowadzać do niewygodnego w tym
przypadku dla Świadków Jehowy roku 603, bo przechodzenie panowania z króla na
króla nie musiało odbywać się w tym samym roku. Jednak uznanie tej ostatniej
ewentualności za próbę rozwiązania problemu tym bardziej nie pomoże
Świadkom Jehowy, a tylko jeszcze bardziej pogorszy sytuacje. Uznanie takiej
ewentualności nie dość, że przysporzyłoby nam tylko niepotrzebnej ilości
niewiadomych to w dodatku przysporzyłoby samym Świadkom Jehowy dodatkowych kłopotów
w wynikach obliczeń, bo rozszerzyłoby jeszcze bardziej już i tak zbyt długi
okres lat panowania dynastii judzkiej i przesunęłoby datę zburzenia Świątyni
jeszcze bardziej poniżej roku 603 (o nadwyżkę równą nadwyżce lat wliczonej
z wyżej wspomnianych hipotetycznych luk czasu bezkrólewia).
Nawet więc gdy idzie się jak najbardziej na rękę Świadkom Jehowy i
jak najmocniej „ściska” się okres liczony na bazie lat panowania
królów dynastii judzkiej, to ten okres i tak jest za szeroki i wybiega poza
rok 607, doprowadzając nas do roku 603. W tym momencie najlepiej widać, że wyliczenie roku 607 w
oparciu o szczegółową i wszechstronną analizę danych samej chronologii
biblijnej nie doprowadzi nas nigdy do roku 607 a zawsze dalej.
Jan Lewandowski; kwiecień 2002
