2 replies to this topic

[Olo.]

Jednym z ciekawych sposobów na zbadanie sprawy czy w Nowym Testamencie występowało Imię Boże, może być zbadanie wczesnochrześcijańskiej literatury, będącej świadkiem owych czasów. Oczywiście taki artykuł już istnieje, a został napisany przez Jana Lewandowskiego i zamieszczony na Brooklyn Sp.b. o.
http://brooklyn.org.pl/imieboze.htm
Niestety jednak owe świadectwa nie są ostatecznym dowodem, gdyż najstarsze kopie omawianych tam pism wczesnochrześcijańskich pochodza dopiero z III - V wieku. i pozostaje cień wątpliwosci czy aby hebrajskojęzyczny tetragram nie został i znich usuniety w tym czasie gdyż był niewygodny do czytania dla środowiska pozażydowskiego panujacego w chrześcijaństwie II wieku., o czym pisałem w wa tku o Imieniu Bożym.
http://watchtower.or...?showtopic=2057
Jest jednak inny sposób zbadania tej sprawy. Tak mi się przynajmniej wydaje. Otóż na sam poczatek pragnąłbym zwrócić Waszą uwagę na wypowiedź Justyna Męczennika (100-165r.), który napisał takie oto słowa w "Dialogu z Żydem Tryfonem" 129:1:

“Kiedy mówi: ‘Spuścił Pan deszcz ognia z strony Pana z nieba’, tedy Słowo Prorocze zaznacza, że jest ich Dwóch, co do liczby: jeden z nich przebywa na ziemi, a zstąpił, by oglądać narzekanie Sodomitów, drugi natomiast przebywa w niebiesiech, a jest Panem również i tego Pana, co zstąpił na ziemię; jako Ojciec i Bóg jest źródłem Jego potęgi, państwa i bóstwa”

Otóż słowa: "Spuścił Pan deszcz ognia z strony Pana z nieba", to parafraza Rdz 14:29. I jak widać z kontekstu będącego komentarzem do tego wersetu u Justyna, najwidoczniej korzystał on z ST ze słowem Pan zamiast tetragramu, bo konsekwentnie rozumie tę wypowiedź jako o dwóch Panach. Nie wnikając w to czy Justyn rozumuje poprawnie, czy też nie, dokładne wczytanie się w jego słowa może nam dać dowód, że około roku 150 chrześcijanie używali Pism ST bez tetragramu. Co może być pewnym tropem w ustaleniu tradycji okołoapostolskiej dotyczącej owego imienia.

W konsekwencji mam do Was pytanie. Czy znacie podobne wypowiedzi pierwszych chrześcijan rzucajace w podobny sposób światło na tę sprawę. Na stosunek pierwszych chrześcijan do hebrajskojęzycznego Imienia Boga Jahwe. Z góry dziękuję za wszelką pomoc.

[Olo.]

Oto odpowiedź jakiej udzielono mi na innym forum pod powyższą opinią.

"Hebrajski wyraz alleluja znaczy: 'chwalcie Pana'. Bog bowiem u Hebrajczykow ma dziesiec imion: jest nazywany Sabaoth, Saddai, Eloim, El, Iao, Eser Iaia. Wsrod innych imion wystepuje rowniez imie Ia. Ia znaczy tyle, co 'Niewidzialny'. Nasze wiec slow: 'chwalcie', po hebrajsku brzmi: allelu. Hebrajczycy wiec mowia allelu Ia, tak samo, jak: allelu Sabaoth, allelu Saddai, allelu Eloim; tak wiec i tutaj powiedziano: Allelu Ia. Jeden z tlumaczy, Teodocjan, chcac oddac dokladnie to wyrazenie, pisze: ainete ton Ia" (Orygenes/Hieronim Hom.do Psalmow 1/146:1)

"Czteroliterowe imie mistyczne, przyslugujace tym tylko, ktorzy mieli wstep swietego przybytku. Brzmi zas ono: 'Jaue' ['Iaoue]" (Klemens Stromata V/34:5,6)

"Rzekl Pan do Pana mego: Sądź po Mojej prawicy. W jezyku hebrajskim pierwszy raz wyraz 'Pan' zapisano tymi literami, ktorymi zapisuje sie jedynie imie Boga. Natomiast drugi wyraz 'Pan' napisano tak, jak ludzie zwykli zwracac sie do pana, tak jak w niektorych srodowiskach niewolnik zwraca sie do pana i jak krolowie bywaja nazywani panami.(...) Ojciec, ktory kaze usiasc, jest wiekszy od Tego, do ktorego skierowano polecenie" (Orygenes/Hieronim Ps 1/109:1)

"Otoz w pismach hebrajskich imie Boga, to znaczy 'Bog' lub 'Pan', zapisywane bywa w rozny sposob. Inaczej pisze sie o jakimkolwiek bogu, a inaczej o tym Bogu, o ktorym powiedziano: 'Sluchaj, Izraelu, Pan Bog twoj jest jedynym Bogiem'. Ten wiec Bog Izraela, Bog jedyny i Stworca wszystkiego oznaczany jest pewnym znakiem, ktory Zydzi nazywaja 'tetragramma'*" (Orygenes HmLb 14:1; przyp.: "Chodzi prawdopodobnie o hebrajski zapis imienia 'Jahwe' (jod, he, waw, i he)")

"Od tej liczby [jota = 10] zaczyna sie imie Jezusa, czyli Zbawiciela, a niewypowiedziana tetragramma u Hebrajczykow zaczyna sie od tego wlasnie znaku, poniewaz jest zapisywana jako joth, he, waw i he" (Orygenes/Hieronim Ps 2/10:1)

"[Tworcy doktryn] z Pism zydowskich zas wzieli imie tego, ktorego Zydzi nazywaja 'Jao' , 'Sabaoth', 'Adonai' i 'Eloes'" (Orygenes 'Przeciw Celsusowi' 6:32)

"'Jeremiasz' bowiem znaczy: 'uniesienie Jao'" (Orygenes KomJn 2:7)

A oto 2 przyklady miejsc, w ktorych az razi brak imienia Boga w tekscie pozabiblijnym, i ktore moga swiadczyc o tym, iz autor wczesnochrzescijanski uzyl w tym miejscu imienia Boga, gdyz bez niego tekst bylby niezrozumialy, zagmatwany, smieszny:


"[Ez.23:22] 'To mowi Pan, Pan'" (Orygenes Lamentacje fr.40)
Tekst hebrajski ksiegi Ezechiela - ktory z pewnoscia byl znany Orygenesowi i na ktory Orygenes powoluje sie w tym miejscu - zawiera tetragram.

"Jesli mowimy: 'Blogoslaw, duszo moja, Pana', a Pan jest Panem, to co tu robi imie Pana? Jesli Pan nazywa sie Panem, to czemu [Psalmista] mowi:'I cale moje wnetrze - swiete imie Jego'?" (Orygenes/Hieronim Ps 1/102:1)
Tu chyba nie trzeba wykazywac zagmatwania i niejasnosci tekstu. Klasyczny przyklad tautologii. Zwlaszcza, ze Orygenes dalej wyjasnia, ze niektore slowa 'Pan' to w zasadzie zapis imienia w ukladzie czterech liter (tetragram JHWH). Pisze o tym wyraznie w 1/109:1.

(podkreślenia i pogrubienia nie oryginalne, inne niż w tamtym poście zawierającym również kolory)

Ciekawe prawda? Poproszę tą osobę o dalszą opinię.

Użytkownik Olo. edytował ten post 2007-01-15, godz. 22:49

[bury]

Ciekawe świadectwa tego, że imię Jahwe było rozumiane i używane od samego początku tak samo, jak rozumie się je i używa po dziś dzień w całym chrześcijaństwie. MAm nieodparte wrażenie, że po raz kolejny nauczanie Jedyego Kanału nie zgadza się z nauczaniem pierwszych chrześcijan. To kolejna przesłaka wspierająca twierdzenie, że imię Jahwe nie poszło w zapomnienie, że nikt go nie prześladował i nie wymazywał. Najwyraźniej odkryto jego głebsze znaczenie i tym zaczeniem posługiwano się. Nie mieści sie to w teorii spiskowej wymazania tetragramu ze wszystkich manuskryptów NT.

Użytkownik bury edytował ten post 2008-06-17, godz. 15:32