No replies to this topic

[bury]

OLO napisał:

Poniższe łamane po sobie cyfry przedstawiają:
Liczba wersetów w danej księdze/ Wersety z imieniem Bożym / Średnia - czyli co ile wersetów występuje werset z imieniem.

1 okres
Rdz 1427/ 144 / 9,9
Wyj 1145 / 338 / 3,4
Kpł 805 / 281 / 2,86
Lb 1209 / 350 / 3,45
Powt 922 / 426 / 2,16
Joz 581 / 167 / 3,48
Sędz 608 / 136 / 4,47
Hi 954 / 24 / 39,75

2 okres
Rut 78 / 14 / 5,57
1 Sam 792 / 235 / 3,37
2 Sam 677 / 125 / 5,42
1Krl 788 / 209 / 3,77
2Krl 702 / 222 / 3,16
Ps 2398 / 676 / 3,55
Prz 848 / 86 / 9,86
Kazn 199 / 0 brak imienia
Pnp 111 / 1 / 111,0
Iz 1249 / 409 / 3,05
Jer 1335 / 612 / 2,18
Oz 152 / 39 / 3,9
Jl 73/ 26 / 2,81
Am 140 / 72 / 1,94
Abd 21 / 6 / 3,5
Jon 47 / 21 / 2,23
Mich 105 / 36 / 2,91
Nah 46 / 10 / 4,6
Hab 54 / 11 / 4,91
Sof 47 / 26 / 1,81

3 okres
1Krn 839 / 139 / 6,03
2Krn 802 / 301 / 2,66
Ezd 272 / 29 / 9,37
Neh 357 / 17 / 21
Est 162 / 0 brak imienia
Lam 143 / 42 / 3,4
Ezech 1242 / 401 / 3,1
Dan 349 / 14 / 24,92
Ag 36 / 24 / 1,5
Zach 163 / 101 / 1,61
Mal 55 / 38 / 1,45

Jak widać, nie było żadnej tendencji w Starym Testamencie do stopniowego zaniku używania imienia Bożego. Powiem więcej. To właśnie ostatni trzej prorocy ST działający po okresie niewoli babilońskiej, tacy jak Aggeusz, Zachariasz i Malachiasz, wymieniają to imię najczęściej w przeliczeniu na liczbę wersetów w ich księgach. Bo średnio co półtora wersetu swej wypowiedzi. Są to najwyższe wyniki w całym ST. Pogląd więc jakoby w ST było widać stopniową tendencję do zaniku używania imienia Bożego Jahwe, mija się z faktami.

Opracowanie dość interesujące, jednakże zbyt mało wnikliwe. Ja kiedyś pokusiłem się o przeanalizowanie częstotliwości występowania imienia Jehowa za pomocą wyczerpującej konkordancji wydanej przez WTS w zależności od czasu, ale z podziałem na okres:

• od Adama do powołania Abrahama
• do niewoli egipskiej
• do Wyjścia
• do opanowania Ziemi Obiecanej
• okres sędziów
• okres królów
• okres od czasu niewoli babilońskiej
• czasy Perskie i Greckie

Była to praca za pomocą książki a nie komputera więc jej tu nie przytoczę. Jednak nie interesowała mnie ilość wersetów, w których to imię występuje ale

• ilość użycia tego imienia przez dialogi bohaterów oraz
• osobno liczona liczba użyć imienia Jahwe przez narratora.

I z takiej analizy wyłania się nieco odmienny obraz niż ten, jaki uzyskał Olo.

Po pierwsze w pierwszym rozdziale Biblii imię to nie zostało w ogóle użyte. To znamienne "przeoczenie" jeśli imię to miałoby być niezastępowane. Mamy jakby inny obraz Boga niż dalej. On jest kimś Najwyższym, Transcendentnym, Dalekim, Nieokreślonym i Niepojętym, poznawalnym tylko poprzez swoje dzieła. On nie tyle jest z ludźmi ale jest z nimi jego Słowo i Duch.

Po drugie, co bardzo ważne, imię Jahwe pojawia się ale w warstwie narracyjnej a nie w dialogach. Bóg nie przedstawia się jako Jehowa, nie nakazuje też tak się określać. Bóg tak po prawdzie w ogóle się nie przedstawia nikomu ani nie nakazuję się określać jakimkolwiek imieniem. Co więcej wdaje się w rozmowę z ludźmi dopiero po grzechu, a wcześniej tylko wydaje rozkazy i błogosławieństwa. Ciekawą rzeczą jest fakt, że w narracji dwóch rozdziałów imię to występuje jako część wyrażenia "Jehowa Bóg" ale tylko do czasu wygnania ludzi z Edenu. Później imię Jahwe występuje wyłącznie samodzielnie. Mam wrażenie jakby wyrażenie Jehowa Bóg miało nam tylko uprzytomnić, że Jehowa to nie człowiek ale Bóg Stwórca, choć zniżony do postaci człowieka (bo w takiej postaci ukazywali się aniołowie). W ten sposób imię Jahwe staje się ekwiwalentem imienia Bóg, a może jego rozwinięciem.

Na ustach bohaterów imię Jahwe pojawia się po raz pierwszy przy urodzeniu Kaina. Gen 4:1 ns Adam współżył ze swoja zona Ewa i ona stała sie brzemienna. Po pewnym czasie urodziła Kaina i powiedziała: "Wydalam mężczyznę z pomocą Jehowy". Potem Ewa przerazi się i wrócił do określania Słowa, który z nią rozmawiała w Eden imieniem Bóg. Mija stokilkadziesiąt lat aż "Setowi także urodził sie syn i on dal mu imię Enosz. W owym czasie zaczęto wzywać imienia Jehowy" Gen 4:26 . Kolejny człowiek, któremu Pismo przypisuje użycie imienia Jahwe jest ojciec Noego:"I nazwał go imieniem Noe, mówiąc: "Ten nam przyniesie pocieszenie w naszej pracy i w bólu naszych rak z powodu ziemi, która Jehowa przeklął" Gen 5:29. Jednak na ustach sprawiedliwego imię to pojawi sie dopiero po Potopie:" I dodał: "Błogosławiony niech będzie Jehowa," Bóg Sema, i niech Kanaan stanie się jego niewolnikiem" Gen 9:26 ns. Co NAJWAŻNIEJSZE - Bóg nie nazywa siebie tym imieniem, nie przedstawia się nim, ani też ludzie NIE ZWRACAJĄ SIĘ do Boga tym imieniem. Używa się tego imienia, gdy mówi się o Jehowie jako o NIM, w trzeciej osobie liczby pojedynczej i to zarówno gdy mówią bohaterowie akcji jak i narrator. Nie twierdzę przez to, że ludzie nie znali i nie używali tego imienia. Wygląda na to, że wszyscy ludzie żyjący po Potopie na ziemi znali to imię i używali go. Twierdzę natomiast, że niema śladu sugestii aby imię to nadał sobie Bóg, bo nie ma śladów używania go przez samego Boga. Zważcie, że minęło około 1700 lat!

Dopiero w kontakcie z Abrahamem i to po posłusznym dojściu do Ziemi Obiecanej PO RAZ PIERWSZY W HISTORII BÓG PRZEDSTAWIA SIĘ tak: Gen 15:7 "Jam jest Jehowa, który cie wyprowadził z Ur Chaldejczyków, by dać ci te ziemie, abyś ja wziął w posiadanie". Kolejny raz taka autoprezentacja będzie miała miejsce dopiero w kontakcie z Jakubem: Gen 28:13 A oto stal nad nią Jehowa, który przemówił: "Jam jest Jehowa, Bóg Abrahama, twego ojca, i Bóg Izaaka. Ziemie, na której leżysz, chce dać tobie i twemu potomstwu". Swoją drogą to dziwne, że Bóg musiał się przedstawiać i że Jakub nie wiedział jak Bóg ma na imię. Ale może nie było to nic dziwnego, skoro w tekście ewidentnie częstotliwość użycia tego imienia zmniejsza się aby za czasów Józefa spaść do zera. Józef ani razu nie użył tego imienia! Ta sytuacja nie zmienia się aż do końca Niewoli, czyli przez lata Patriarchów tj około 450 lat.

Dalej mamy czasy Mojżesza, gdzie imię Jahwe zastępuje wręcz wszelkie inne tytuły Boga. Nikt potem nie ma aż tak bezpośrednich kontaktów z Bogiem dlatego imię to występuje głównie w warstwie narracyjne oraz w odwołaniach się do Boga, jako Jahwe. Taka sytuacja trwa przez cały okres sędziów. Nie zmienia się również w czasie królów.

Dotąd mam wrażenie, że występuje pewna prawidłowość częstości użycia tego Imienia. Gdy Naród Wybrany jest u siebie, na terenie Ziemi Obiecanej używa imienia Jahwe i nawet poganie mieszkający na tej ziemi zdają się świetnie znać to imię i tego Boga ( warto wspomnieć o Melchizedeku, czy o Abimelechu Gen 20:4). Poza granicami mówi się przede wszystkim o bogu ojca. Co więcej imię Jahwe stanowi jakby substytut określenia "tego,który się zjawił (objawił)", czyli żywego boga. Patriarchowie odczuwają potrzebę dookreślenia Jehowy, którym im się objawia.


Jeśli teraz zobaczymy jak wygląda częstotliwość użycia imienia Jahwe w czasie niewoli babilońskiej i po niej to znowu widać tendencję zanikową. Jakby Bóg stawał się Ukryty, Daleki, Obcy. Księga Daniela pokazuje, że Daniel w kontaktach z poganami unikał używani tego imienia, choć nie stronił od niego w osobistej modlitwie. Podobna sytuacja zdaje się mieć miejsce za czasów Ezdrasza i Nehemiasza. Czyli w V wieku pne.

Lecz gdy nadchodzą w pełni czasy Persji imię to znika do zera, czego przykładem jest księga Estery.

Zastanawiam się co począć z księgą Kaznodziei. Jeśli była to księga Salomona, to wynikałoby z niej, że kolejny raz gdy treść przesłania Bożego jest adresowana do człowieka jako takiego a nie specjalnie do Żydów, to imię Jahwe przestaje być używane. Gdyby umiejscowić ją natomiast w II/II wieku pne to potwierdzałoby tylko tendencję wyraźnie zarysowaną w księdze Daniela i Estery. Ciekawym przykłądem tego, jak malało użycie imienia Jahwe jest Księga Ezdrasza 272 / 29 / 9,37 oraz księga Nehemiasza 357 / 17 / 21. To dwu- do siedmiokrotnie rzadsze użycie tego imienia niż w innych księgach.

Zatem z takiego ujęcia statystycznego widać zmniejszającą się częstotliwość używania imienia Jahwe przez Naród Wybrany.

Użytkownik bury edytował ten post 2010-07-07, godz. 23:27